Bu gün görkəmli kinorejissor, ssenarist, kinodramaturq, Xalq artisti Həsən Seyidbəylinin anadan olmasından 100 il ötür. Bu münasibətlə Prezident İlham Əliyev Azərbaycan kinematoqrafiyasının inkişafında təqdirəlayiq xidmətlər göstərmiş görkəmli sənətkarın yubileyinin qeyd olunması haqqında Sərəncam imzalayıb.
1920-ci il dekabrın 22-də Bakıda anadan olan Həsən Seyidbəyli Leninqrad Kino Mühəndisləri İnstitutunun səs operatorluğu və Moskva Ümumittifaq Dövlət Kinematoqrafiya İnstitutunun kinorejissorluq fakültəsində təhsil alıb. Sonralar ali ssenari kurslarında təhsilini davam etdirən sənətkar 1963-1980-ci illərdə “Azərbaycanfilm” Kinostudiyasında kinorejissor, Azərbaycan Kinematoqrafçılar İttifaqının katibi və sədri vəzifələrində çalışıb.
“Qızmar günəş altında” , “Möcüzələr adası” , “O qızı tapın” , “Sən niyə susursan?”, “Telefonçu qız”, “Uzaq sahillərdə” kimi filmlər məhz Həsən Seyidbəyli yaradıcılıgının məhsuludur. Görkəmli rejissorun böyük kino ilə ilk təması 1958-ci ildə “Uzaq sahillərdə” filmi ilə baş tutub. Müharibə mövzusunun çox sərrast işləndiyi filmin ssenarisini Xalq Yazıçısı İmran Qasımovla birgə yazıb. Müəlliflərinə böyük şöhrət gətirən filmdə İkinci Dünya müharibəsi illərində İtaliya ərazisində partizan dəstəsində vuruşan azərbaycanlı, Sovet İttifaqı Qəhrəmanı Mehdi Hüseynzadənin qəhrəmanlığından bəhs edilir.
Aylarla davam edən əziyyətlər, yuxusuz gecələr hesabına başa gələn "Nəsimi" filmi də məhz Həsən Seyidbəyli məhsuludur. Bədii keyfiyyətləri yüksək olan filmdə Nəsiminin dövrü, onun həm şair, həm də yüksək duyğulara malik insan kimi kinoportreti tamaşaçıları valeh edir. Həsən Seyidbəyli baş rola gənc aktyor Rasim Balayevi çəkib. O, həm də Rasim Balayevi kino sənətinə gətirməklə kino tariximizi zənginləşdirib.
Ömrünün son vaxtlarında Həsən Seyidbəyli “Xoşbəxtlik qayğıları” filmini çəkib. Bu Filmin ssenarisini də rejissorun özünə məxsus idi. Film insan səadətinin, ailə xoşbəxtliyinin təkcə maddi nemətlərin əldə olunması ilə ölçülməməsindən bəhs edir. Filmdə qəhrəmanlar köhnəliyin qalıqlarına qarşı çıxır, hər şeyi yenidən başlamaq istəyirlər. Baş rollarda Şəfiqə Məmmədova, Xalidə Quliyeva, Dilarə Hüseyinova, Firuz Babayev və digər aktyorlarımız oynayıb.
Bəli, Azərbaycan kinosu öz zirvə həyatını məhz bu insanların dövüründə yaşadı. İndi o dövrdən bir əsr keçsə də, zövqümüzü, ruhumuzu dinləndirən hələ də o filmlərdir. Həsən Seyidbəyli kimi görkəmli rejissorlarımızın filmləri hər zaman Azərbaycan tamaşaçısının yaddaşında yaşayacaq və uzun illər sevilərək izlənəcək.