Modern abstrakt incəsənətin yaradıcılarından biri olan Vasili Kandinskinin dünyaya gəlməsindən 154 il ötür. Təsviri sənətdə özünəməxsus mövqe tutan, dəqiq üslubu ilə seçilən Kandinski genişmiqyaslı fəaliyyəti ilə özündən sonra bir çox rəssamların ilham mənbəyi olub.
“Abstrakt təsvir incəsənətin ən çətin sahəsidir. O, insandan peşəkar rəssamlıq qabiliyyəti, rənglərə və kompozisiyaya qarşı yüksək həssaslıq və həqiqi şairlik tələb edir” – deyən Vasili Kandinski bütün bu xüsusiyyətlərə sahib idi. Bəlkə də buna görə 30 yaşında bütün cəsarətini toplayaraq, elmi karyerasından əl çəkib, həyatını uşaqlıq arzsu olan rəssamlığa həsr etmişdi. Şopenhauer və Nitsşe fəlsəfəsinin güclü təsiri altında abstraksionizmə yönəlmiş Kandinski rəng və forma arasında mürəkkəb, eyni zamanda qeyri-adi əlaqə yarada bilirdi.
“Hər şey nöqtədən başlayır”, deyirdi Kandinski. Ağ kətanı yaşayan möcüzə kimi dəyərləndirən rəssam fırçasının hərəkətilə yeni dünyalar yaradırdı...
Hər bir rəngin öz ruhu, öz səsi olduğuna inanan Kandinski yaradıcılığını da musiqi ilə ustalıqla sintez etmişdi. O, hər hansı konkret süjetlə kifayətlənməyərək, musiqiçilər kimi öz əsərlərini “impressiya”, “improvizasiya”, “kompozisiya” adlandırırdı. Tablolarında dövrünün psixoloji durumunu, xeyir və şərin əbədi mübarizəsini, işığı və zülməti təsvir edən Vasili Kandinski rənglərin simvolikasından da məharətlə istifadə edirdi. Rəssama görə, bəyazlıq başlanğıcdır, doğumdur. Müxtəlif rənglər ağın içində yaşayır, qarada isə ölür... İnsan qəlbini royala bənzədən Kandinski deyirdi: "Royalın klavişləri rənglər, klavişlərə vuran çəkiclər isə gözlərdir. Rəssam bir əl tək klavişlərə toxunmaqla insan qəlbini riqqətə gətirməyi bacarmalıdır..." Elə Vasili Kandinskinin özü də kainatı xatırladan əsərlərində nöqtələr, xətlər və əyrilər vasitəsilə sanki ecazkar simfoniya bəstələyir və bu musiqinin müşayiəti ilə tamaşaçını hüdudsuz ənginliyə qərq edir...
Xavər Zairova