113 ildir ki, teatr pərdələri Şərqin ilk operası olan “Leyli və Məcnun” üçün açılır. 1908-ci il yanvarın 12-də Bakıda Hacı Zeynalabdin Tağıyevin teatrında göstərilən Üzeyir Hacıbəyovun “Leyli və Məcnun” operası təkcə Azərbaycanda deyil, bütün müsəlman Şərqində opera sənətinin əsasını qoydu.

Üzeyir bəy Məcnunun ilahi sevgisinə hələ uşaq yaşlarından aşiq olmuşdu. Nə yaxşı ki, 1898-ci ildə böyük yazıçı Əbdürrəhim bəy Haqverdiyev dahi Məhəmməd Füzulinin poeması əsasında «Məcnun Leylinin məzarı üstündə» adlı səhnəciyi hazırlayıb və nə gözəl ki, təkrarsız səsə malik xanəndə Cabbar Qaryağdıoğlu Məcnun rolunda çıxış edib. Bəzən kiçik hesab etdiyimiz hadisələr böyük uğurun açarı olur. Necə ki, Üzeyir bəy də uşaq qəlbində daşıdığı böyük təəssürat onu “Leyli və Məcnun” operasını yazmağa sövq edir. Əsər yalnız Azərbaycan deyil, dünya musiqisini zənginləşdirir, Şərqin ilk operası kimi tarixə düşür.

Leyli ilə Məcnunun nakam sevgi hekayəsi məhz dahi Üzeyir bəyin bəstəsindən sonra dillər əzbərinə çevrilir. Axı musiqi sözü daha tez ovsunlayır və əgər bu, xalq musiqisidirsə, demək ki, operanın kökündə xalqın sevgisi dayanır.

Muğamın Füzulinin böyük sözünə hopması və Üzeyir bəyin də ruhunun muğamla qidalanması “Leyli və Məcnun” operasını yüz ildən çoxdur ki, partituralarda deyil, qəlblərdə yaşadır. İlahi eşq uğrunda Leyli və Məcnun teatrımızın səhnəsində fəryad qoparır.