Bədii oyma sənəti

Bədii oyma sənəti

7 Yanvar, 14:44 Sosial mediada paylaşın:

 Azərbaycanın qədim sənətləri nəsildən-nəslə ötürülərək bu gün də qorunub saxlanılır. Belə sənətlərdən biri də oymadır.

Ağac üzərində oyma bu sənətin ən qədim və geniş yayılmış növlərindən biridir. Daş, ağac, sümük  və başqa materiallar üzərində işlənir. Azərbaycanın ən qədim yaşayış məskənlərindən olan Qobustanda, Gəmiqayada daş üzərində oymaları bədii oyma sənətinin ilkin nümunələri kimi göstərmək olar. Ölkəmizdə oyma sənəti tarixi məlumatlara görə ilk dəfə Mingəçevirdə aşkar olunub, daha sonra isə digər rayonlarımızda təblig edilib. Qədim oyma sənəti uzun illərə meydan oxuyaraq bu günədək gəlib çatıb. Azərbaycanın bir çox bölgələrində yaşadılan bu sənət ən çox Şəki şəhərində geniş yayılıb. Lakin, oyma sənəti ilə yaxından tanış olmaq üçün rayonlarımıza üz tutmağa ehtiyac yoxdur. Çünki Bakıda da oymanı yaşadan və sevdirənlər var. Asif Qasımovu Azərbaycanda qızıl əllər kimi tanıyırlar. 2014-ci ildən oyma sənəti ilə məşguldur. Əslində, rəssam olan sənətkar oyma sənətində də gözəl əl işləri ərsəyə gətirir. Deyir ki, oymaçı olmaq insandan iki şey tələb edir: birincisi rəssamlıq qabiliyyəti, ikincisi və ən əsası isə böyük səbr.

Usta deyir ki, hər bir ağacın öz naxışı, öz gözəlliyi var. Bu gözəlliyi duyub, hiss etmək lazımdır. Əgər qarşındakı ağacın səndən nə istədiyini hiss edib, duya bilmirsənsə, demək, o da sənə istədiyini verməyəcək. Oymada müxtəlif növ ağaclardan istifadə olunur, lakin oymanın təməli cökə ağacı ilə qoyulub.

Vətən müharibəsi bir çox sənətkarlara ilham mənbəyi olduğu kimi, qəhrmanımız Asifi də gözəl işlər yaratmağa sövq edib. Belə ki, oymaçı Qarabağın simvolu Xarıbülbüllə yanaşı, eyni zamanda görüş ağacından Qarabağ atını da hazırlayıb.

Oymaçının əl işləri arasında müxtəlif mövzulara rast gəlmək olar. Heyvan fiqurları, aksessuarlar, ədəbiyyat nümunələri. Lakin, daha çox işlənilən milli musiqi ələtlərimizdir:  tar, kaman, tütək, balaban və digərləri. Qəhrəmanımız oymaçı olmaq istəyənlər üçün hər zaman əlindən gələni  əsirgəməyəcəyini söyləyir.  Təki qədim sənətimiz yaşasın.

CANLI YAYIM